Mục lục

Kiến Thụy là huyện ven đô, thuần nông của thành phố Hải Phòng, gồm 17 xã và 1 thị trấn với tổng diện tích là 10.886,4 ha, trong đó diện tích đất sản xuất nông nghiệp là 6.517,9 ha. Xác định nông nghiệp vẫn là ngành kinh tế quan trọng trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo, huyện Kiến Thụy đã quan tâm và dành nhiều nguồn lực đầu tư để đưa nông nghiệp chuyển dịch theo hướng nâng cao giá trị, đóng góp hiệu quả vào sự phát triển của huyện.

Là địa phương luôn đi đầu trong các phong trào đổi mới, trong những năm qua, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; bên cạnh sự quan tâm chỉ đạo của thành phố, sự giúp đỡ của các Sở, Ngành, Lãnh đạo huyện Kiến Thụy đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị nhằm phát huy thế mạnh và khai thác tiềm năng trong sản xuất nông nghiệp. Nhờ đó sản xuất nông nghiệp của huyện đã đạt được nhiều thành tích và kết quả nổi bật.

Tuy nhiên, những năm gần đây, do tốc độ đô thị hóa nhanh và tác động của quá trình phát triển các ngành công nghiệp, dịch vụ nên sản xuất nông nghiệp cũng chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực: lực lượng lao động nông nghiệp đã chuyển dịch sang các ngành nghề khác; diện tích đất canh tác ngày càng bị thu hẹp, tình trạng nông dân bỏ ruộng hoang hóa có xu hướng ngày càng gia tăng…

Thực tiễn đặt ra yêu cầu cần phải thay đổi nhận thức, có các chủ trương, chính sách và giải pháp phù hợp nhằm tạo nền tảng và động lực cho sự phát triển nông nghiệp của huyện thích ứng với yêu cầu của thời kỳ mới.

Là đơn vị đóng trên địa bàn, với chức năng và nhiệm vụ của mình, Trạm Khuyến nông Kiến Thụy đã tham gia và hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Các cán bộ Khuyến nông của Trạm luôn là lực lượng xung kích và thể hiện vai trò chủ chốt trong mọi hoạt động sản xuất nông nghiệp của huyện, có nhiều đóng góp vào thành tích chung mà nông nghiệp huyện Kiến Thụy đạt được. Một trong những thành tích nổi bật hơn cả đó là vai trò của các cán bộ Khuyến nông trong việc “tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng khắc phục tình trạng ruộng bỏ hoang tại huyện Kiến Thụy”.

Tại huyện Kiến Thụy công tác tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã được triển khai từ sớm. Ngày 28-5-2019, UBND huyện Kiến Thụy ban hành Quyết định số 1133/QĐ-UBND về việc phê duyệt Kế hoạch thí điểm hỗ trợ kinh phí thực hiện mô hình tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Theo đó, huyện hỗ trợ 50% kinh phí thuê đất ruộng trong 5 năm không quá 3 triệu/ha/năm; hỗ trợ 1triệu/ha cho công tác tuyên truyền vận động tích tụ ruộng đất của UBND các xã; hỗ trợ 50% giống cây trồng vụ đầu tiên. Bám sát các quy định, chính sách hỗ trợ của huyện, các cán bộ Trạm Khuyến nông Kiến Thụy đã tích cực tuyên truyền, vận động bà con nông dân tham gia tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Nhờ sự vào cuộc tích cực của các cán bộ Khuyến nông, ngay trong năm đầu thực hiện kế hoạch, trên địa bàn huyện đã thành lập thí điểm được 11 mô hình (03 mô hình trồng lúa chất lượng cao, 04 mô hình trồng lúa kết hợp với nuôi trồng thủy sản, 03 mô hình cây hàng năm, 01 mô hình cây ăn quả) với tổng diện tích 86,6 ha.

Nhận thức rõ việc tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng là xu hướng tất yếu trong phát triển sản xuất và tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Lãnh đạo Trạm Khuyến nông Kiến Thụy cùng với các cán bộ Khuyến nông phụ trách địa bàn đã chủ động tham mưu cho chính quyền các xã, tăng cường tuyền truyền đến bà con nông dân; kết nối, kêu gọi các đơn vị, doanh nghiệp tham gia vào tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, khắc phục diện tích ruộng bỏ hoang. Nhờ vậy, đến năm 2023 huyện Kiến Thụy đã xây dựng được 47 vùng sản xuất nông nghiệp tập trung với diện tích hơn 751 ha (37 vùng trồng lúa chất lượng cao, 04 vùng sản xuất rau…), có 35 sản phẩm được xếp hạng sản phẩm OCOP, nhiều vùng được công nhận VietGAP; năng suất lúa và giá trị cây trồng đều tăng cao hơn so với trước. Cơ cấu cây trồng cũng được chuyển dịch theo hướng đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị hiệu quả, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của từng địa phương và đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Nhiều mô hình và sản phẩm tiêu biểu, mang lại hiệu quả kinh tế cao tại các xã có sự tham gia tư vấn và hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ khuyến nông như: mô hình trồng lúa hữu cơ (Ngũ Phúc, Kiến Quốc), mô hình trồng hoa (Du Lễ, Hữu Bằng), mô hình trồng cây ăn quả (Thụy Hương, Đông Phương), mô hình trồng rau (Tú Sơn, Thụy Hương), mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (Tú Sơn, Kiến Quốc), mô hình trông sen (Hữu Bằng, Đại Đồng)…

Anh Nguyễn Văn Hưng, chủ mô hình ruộng rươi - lúa tại xã Ngũ Phúc cho biết: mô hình nuôi rươi kết hợp trồng lúa theo hướng hữu cơ cho hiệu quả gấp nhiều lần trồng lúa đơn thuần, trung bình một vụ, sau khi trừ chi phí, anh còn lãi từ 100 – 150 triệu đồng/ha. Cũng là người thực hiện thành công mô hình tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, anh Phạm Văn Điệp chủ mô hình trồng lúa kết hợp nuôi cá ở xã Hữu Bằng chia sẻ: với hơn 13 ha lúa – cá của gia đình, năng suất lúa đạt 70 – 80 tấn lúa/năm và 25 – 30 tấn cá/năm, trừ chi phí cho lãi 400-500 triệu đồng/năm. Ngoài ra còn có rất nhiều mô hình tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng mang lại thu nhập cao cho bà con nông dân: mô hình trồng sen của anh Phạm Văn Đoàn ở xã Hữu Bằng lợi nhuận đạt trung bình 50-80 triệu/ha/năm; mô hình sản xuất rau màu ứng dụng công nghệ tại xã Tú Sơn cho doanh thu 450-500 triệu đồng/ha/năm, hiệu quả kinh tế cao gấp 5-7 lần so với sản xuất truyền thống; mô hình trồng hoa của anh Lê Thắng xã Du Lễ lãi hơn 120 triệu đồng/ha/năm…

Đặc biệt năm 2023, triển khai kế hoạch của thành phố về tích tụ ruộng đất, khắc phục tình trạng ruộng bỏ hoang để sản xuất giống lúa ĐS1 có hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2023 và những năm tiếp theo, Lãnh đạo và cán bộ Trạm Khuyến nông Kiến Thụy đã tích cực vào cuộc, tuyên truyền, vận động các cá nhân, doanh nghiệp, HTX phối hợp với các địa phương và bà con nông dân tích tụ được 04 mô hình với diện tích hơn 37 ha tại các xã Ngũ Phúc, Đại Đồng, Ngũ Đoan…Dự kiến mô hình sẽ cho lợi nhuận trung bình khoảng 20 triệu đồng/ha/vụ.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn , Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng

thăm mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao tại xã Kiến Quốc

Nhằm tiếp tục phát huy và nhân rộng hơn nữa các mô hình tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng và khắc phục diện tích ruộng bỏ hoang, các cán bộ Trạm Khuyến nông Kiến Thụy đã tham gia nhiều ý kiến, tham mưu cho Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiến Thụy xây dựng Đề án của UBND huyện Kiến Thụy trình Ban Thường vụ Huyện ủy Kiến Thụy ban hành Nghị Quyết số 08 – NQ/HU ngày 25/4/2023 về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tích tụ, tập trung ruộng đất và xây dựng các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung giai đoạn 2023 – 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết xác định tích tụ, tập trung ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng và khắc phục diện tích ruộng bỏ hoang là mục tiêu và giải pháp quan trọng, đột phá để chuyển đổi nền sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao giá trị kinh tế, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu của huyện.

Mô hình sản xuất giống lúa chất lượng cao đạt chứng nhận hữu cơ gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm tại xã Ngũ Phúc

Mô hình sản xuất giống lúa TBR225 có gen kháng bạc lá

Người nông dân thu hoạch thành quả từ mô hình tích tụ ruộng đất

Giai đoạn 2023-2025, huyện Kiến Thụy đặt mục tiêu tích tụ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng đối với 500 ha đất hoang hóa hoặc sử dụng kém hiệu quả sang mục đích sử dụng khác: vùng trồng lúa (300 ha), vùng trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản (90 ha), vùng trồng rau màu (95 ha, trong đó 30 ha sản xuất rau công nghệ cao), vùng trồng cây lâu năm (15 ha).

Ông Nguyễn Quang Trung, Trạm trưởng Trạm Khuyến nông Kiến Thụy cho biết: Để góp phần hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết 08 của Ban Thường vụ Huyện ủy và khai thác hết tiềm năng, lợi thế trong phát triển nông nghiệp của huyện, các cán bộ Trạm Khuyến nông Kiến Thụy đã tham mưu một số giải pháp về quản lý, cải cách thủ tục hành chính liên quan đến tích tụ và chuyển đổi mục đích sử dụng đất; quy hoạch các vùng tích tụ, sản xuất theo thế mạnh và đặc trưng của mỗi địa phương, tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phát triển các HTX, xây dựng các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm gắn với quảng bá thương hiệu; các cơ chế khuyến khích, hỗ trợ cho hoạt động tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng…

Ông Đào Văn Tuân, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiến Thụy ghi nhận: ngành nông nghiệp huyện Kiến Thụy có được những thành tích toàn diện như ngày hôm nay, có sự phối hợp và giúp sức rất nhiều của Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng nói chung và Trạm Khuyến nông Kiến Thụy nói riêng. Trong mọi hoạt động của ngành, lực lượng Khuyến nông luôn tham gia tích cực và hiệu quả, đặc biệt là công tác tham mưu và hoạt động tư vấn kỹ thuật. Trong lĩnh vực nông nghiêp của huyện, cán bộ Khuyến nông thực sự là cầu nối giữa ý Đảng và lòng Dân, xứng đáng với phương châm “Ở đâu có nông dân, ở đó có Khuyến nông”.

Tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng và khắc phục diện tích ruộng bỏ hoang là một xu hướng tất yếu không chỉ của huyện Kiến Thụy mà còn là xu hướng chung của các địa phương khác trên địa bàn thành phố Hải Phòng và cả nước. Trong bức tranh đa màu của nông nghiệp huyện Kiến Thụy, các cán bộ Trạm Khuyến nông Kiến Thụy luôn nổi bật là những gam màu sáng bằng sự đam mê và gắn bó với nghề. Với vai trò của mình, các cán bộ Khuyến nông sẽ luôn là lực lượng nòng cốt, đóng góp nhiều hơn nữa để Kiến Thụy thực sự là một trọng điểm, một địa phương đi đầu trong phát triển nông nghiệp của thành phố Hải Phòng.

ThS. Vũ Thành Lân - Trạm Khuyến nông Kiến Thụy